ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Αρχαίες «σκουριές»

Mου κάνει εντύπωση αυτή η όψιμη ευαισθησία της αυτοαποκαλούμενης Αριστεράς για τους αρχαιολογικούς μας θησαυρούς

Νεφέλες του Αριστοφάνη σε μια εξαιρετική προσέγγιση από τον Δημήτρη Καραντζά, μια από τις καλύτερες παραστάσεις του φετινού καλοκαιριού. Στο επινοημένο από τον σκηνοθέτη και τον Γιάννη Αστερή που έκανε τη μετάφραση κείμενο της Παράβασης, ο Νίκος Καραθάνος, ως αριστοφανικός Σωκράτης, αναφέρεται στους σχετικούς με τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις θρύλους που πιάνουν το νήμα από τη στιγμή που κάποιο ζώο πέφτει σε μία τρύπα και, προσπαθώντας ο βοσκός να το βγάλει, αντικρίζει τον κρυμμένο θησαυρό. «Επεσε το κατσίκι στην τρύπα; Αφήστε το, παρατήστε το εκεί. Βρήκες το κατσίκι; Θα έχεις φεστιβάλ».

Βέβαια, η αναφορά της παράστασης είναι για τα αρχαία θέατρα και τα παρελκόμενά τους, θυμίζει όμως ότι σε αυτόν τον τόπο, κάτω από τα πόδια μας, υπάρχουν «στρώσεις» Ιστορίας και Πολιτισμού. Και πολλές φορές η ανακάλυψη και η, επικοινωνιακή, διαχείρισή τους προκαλεί αμηχανία.

Τα τελευταία χρόνια προκαλεί και κομματικές αντιπαραθέσεις που πολύ αμφιβάλω αν έχουν να κάνουν με την ουσία. Κάτι ανάλογο είχε γίνει πριν από πέντε χρόνια με τον λόφο Καστά. Ο ντόρος με τα βυζαντινά ευρήματα στην οδό Βενιζέλου μοιάζει τώρα να είναι ο αντίλαλός του. Μία σύγκρουση στον αέρα αφού καμία από τις δύο προτάσεις, της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ, δεν είναι απόλυτα «κοστολογημένη». Ούτε οικονομικά ούτε επιστημονικά.

Ωστόσο μου κάνει εντύπωση αυτή η όψιμη ευαισθησία της αυτοαποκαλούμενης Αριστεράς για τους αρχαιολογικούς μας θησαυρούς. Τα πύρινα άρθρα και αναρτήσεις δείχνουν, πρώτα απ’ όλα, μια μάλλον χαλαρή σχέση με το αντικείμενο – ενίοτε και απόλυτη ασχετοσύνη. Τα ευρήματα της Βενιζέλου ούτε ο Παρθενώνας ούτε η Πομπηία της Θεσσαλονίκης είναι (πολύ περισσότερο «κυριολεκτικά», όπως υποστηρίζουν και αναπαράγουν κάποιοι).

Και η όποια αναφορά στον Ελγιν εκθέτει, απλώς, όποιον την κάνει. Η «κινητοποίηση» των Θεσσαλονικών, η συλλογή υπογραφών, οι υποκινούμενες αντιδράσεις με παραπέμπουν στα «αρχαία» του Ελληνικού. Και με κάνουν να συνειδητοποιώ ότι η εργαλειοποίηση της αρχαιολογίας συνεπάγεται την πλήρη απαξίωσή της.

Πέπη Ραγκούση – in.gr