ΕΛΛΑΔΑ

Τρεις αλλαγές για την πιστοποίηση αναπηρίας

Τρεις αλλαγές για την πιστοποίηση αναπηρίας

Ηλεκτρονικά η αίτηση, παροχή ενιαίου εγγράφου για κάθε χρήση, αναμόρφωση του Ειδικού Σώματος Ιατρών ΚΕΠΑ

Δύο νέες παρεμβάσεις στη διαδικασία πιστοποίησης της αναπηρίας ενεργοποιούνται εντός του Σεπτεμβρίου βάσει του πρόσφατου νόμου (ν. 4961/2022) που ψηφίστηκε στις αρχές του καλοκαιριού, με αιχμή τη νέα, ενιαία ηλεκτρονική αίτηση για πιστοποίηση αναπηρίας και την παροχή ενιαίου εγγράφου πιστοποίησης για κάθε χρήση. Σε δεύτερο χρόνο προωθείται η αναμόρφωση του Ειδικού Σώματος Ιατρών στα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ), ενώ με το μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο ξεκινάει η διαδικασία ενιαιοποίησης των κανόνων για τις συντάξεις αναπηρίας. Συγκεκριμένα, επέρχεται μείωση του ποσοστού αναπηρίας (από 67% σε 50%) για συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων ως προϋπόθεση λήψης παροχών αναπηρίας.

Σύμφωνα με τη γενική γραμματέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων Παυλίνα Καρασιώτου, «χωρίς να μεταβάλλεται ο πυρήνας της πιστοποίησης και οι βασικοί της πυλώνες –δηλαδή εκείνοι του ΚΕΠΑ και του Ενιαίου Πίνακα Προσδιορισμού και Πιστοποίησης της Αναπηρίας–, επιχειρείται μια σειρά σημαντικών θεσμικών παρεμβάσεων, με απώτερο στόχο τη μείωση της ταλαιπωρίας των πολιτών, τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και εντέλει τον εξορθολογισμό και την αναβάθμιση της όλης διαδικασίας».

Αναλυτικά, τρεις είναι οι βασικές παρεμβάσεις που επιχειρούνται στο πλέγμα διαδικασιών πιστοποίησης της αναπηρίας: πρώτον, η πρόβλεψη ενιαίας αίτησης για πιστοποίηση αναπηρίας, δεύτερον, η παροχή ενός ενιαίου εντύπου πιστοποίησης αναπηρίας για κάθε χρήση και, τρίτον, η αναμόρφωση του Ειδικού Σώματος Ιατρών ΚΕΠΑ.

• Δύο πρώτες παρεμβάσεις. Οπως αποκαλύπτει η κ. Καρασιώτου, από τις 15 Σεπτεμβρίου κάθε πολίτης θα μπορεί να απευθύνεται πλέον στο ΚΕΠΑ για πιστοποίηση της αναπηρίας ή ασθένειάς του μέσω μιας ενιαίας ηλεκτρονικής αίτησης και πλήρους ηλεκτρονικής σύνταξης και διακίνησης του ιατρικού εισηγητικού φακέλου του. Το αποτέλεσμα της πιστοποίησης θα αποτυπώνεται σε ένα ενιαίο διοικητικό έγγραφο, τη Γνωστοποίηση Αποτελέσματος Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΓΑΠΑ), το οποίο και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αίτηση οποιασδήποτε παροχής.

Η ΓΑΠΑ αποτελεί ένα έντυπο στο οποίο καταγράφεται με ιδιαίτερη λεπτομέρεια όλη η εικόνα του αξιολογούμενου, όπως αυτή προέκυψε από τη διαδικασία αξιολόγησης και πιστοποίησης, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τον ιατρικό εισηγητικό φάκελό του και τη φυσική εξέταση ενώπιον της υγειονομικής επιτροπής όσο και όλα τα διαθέσιμα στοιχεία που υπάρχουν στον Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας και τα λοιπά εθνικά μητρώα ασθενών. Οι αξιολογητές γιατροί θα έχουν πρόσβαση και θα συνεκτιμούν το σύνολο των διαθέσιμων στοιχείων της εικόνας του αξιολογούμενου. Με αυτό τον τρόπο, εκτιμά η κ. Καρασιώτου, ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες εσφαλμένης κρίσης, λάθους, πλάνης, ακόμη και απάτης, όπως επίσης ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες αδικίας εις βάρος ασφαλισμένων. Τέλος, διασφαλίζεται η αντικειμενική και πληρέστερη άσκηση της ασφαλιστικής ιατρικής από τους αξιολογητές – ιατρούς του ΚΕΠΑ.

Βέβαια, το όλο σύστημα θα χρειαστεί ένα διάστημα προσαρμογής, υπογραμμίζει η γ.γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Η τρίτη θεσμική παρέμβαση έρχεται με τη θέσπιση, για πρώτη φορά, κανόνων και διαδικασιών στελέχωσης και ανανέωσης του Ειδικού Σώματος Ιατρών ΚΕΠΑ. Αξίζει μάλιστα να επισημανθεί ότι εδώ και δώδεκα χρόνια, από τη δημιουργία του ΚΕΠΑ, ουδέποτε συστάθηκε το Σώμα των ιατρών. Αξιολογητές στις επιτροπές παρέμειναν και εξακολουθούν μέχρι σήμερα να είναι οι παλαιοί ιατροί του πρώην ΙΚΑ. Συνέπεια αυτού ήταν να μην μπορεί να εμπλουτιστεί το Σώμα με νέες ειδικότητες αλλά και νεότερους ιατρούς, ενώ οι δυνατότητες επιμόρφωσης και εκπαίδευσης έχουν αποδειχθεί πρακτικά ανύπαρκτες.

Εντός των ημερών αναμένονται οι απαιτούμενες υπουργικές αποφάσεις μέσω των οποίων θα συσταθεί Ειδικό Σώμα Ιατρών ΚΕΠΑ και θα ορίζονται οι διαδικασίες εισόδου και εξόδου από αυτό. Συγκεκριμένα, θα προβλέπουν τη δημιουργία μητρώου ιατρών στο οποίο εγγράφεται κανείς μετά την επιτυχημένη ολοκλήρωση εκπαίδευσης, ενώ προβλέπονται διαρκής αξιολόγηση και επιμόρφωση. Για πρώτη φορά, μάλιστα, θα προβλεφθεί και η συμμετοχή ιατρών με παιδιατρική ειδικότητα, καθώς δεν είναι λίγα τα ανήλικα άτομα με αναπηρία που περνούν από ΚΕΠΑ.

Οι συντάξεις

Σύμφωνα με τον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Πάνο Τσακλόγλου, μέσω του μίνι ασφαλιστικού σχεδίου νόμου, που θα δοθεί το επόμενο διάστημα σε δημόσια διαβούλευση, ξεκινάει και η διαδικασία ενιαιοποίησης των κανόνων για τις συντάξεις αναπηρίας. Συγκεκριμένα, προβλέπεται μείωση του ποσοστού αναπηρίας (από 67% σε 50%) για συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων ως προϋπόθεση λήψης παροχών αναπηρίας, ώστε να υπάρξει εναρμόνιση με όσα ισχύουν για τους ασφαλισμένους των υπόλοιπων πρώην Ταμείων. Από τη νέα ρύθμιση καλύπτονται πρωτίστως οι «παλαιοί ασφαλισμένοι» (προ 1993), ιδίως του πρώην ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΝΑΤ. Επίσης, θεσπίζεται ενιαία ημερομηνία καταβολής σύνταξης αναπηρίας, από την πρώτη ημέρα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας.

Βέβαια, το συνολικό πλαίσιο προστασίας των ΑμεΑ βρίσκεται υπό εξέταση, με τους εκπροσώπους του αναπηρικού κινήματος να έχουν κατά καιρούς εκφράσει διαφωνίες σε παρεμβάσεις που δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί και εντάσσονται από το υπουργείο Εργασίας στο πλαίσιο «διόρθωσης στρεβλώσεων, απλοποίησης και την κωδικοποίησης της νομοθεσίας». Για τα θέματα αυτά, άλλωστε, έχει συγκροτηθεί ομάδα εργασίας με συμμετοχή και της Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑΜΕΑ).

Ρούλα Σαλούρου-kathimerini.gr