ΤΕΧΝΕΣ

Με Κομμένη την Ανάσα: Η ταινία – σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ

Με Κομμένη την Ανάσα: Η ταινία-σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ

Με Κομμένη την Ανάσα/πρωτότυπος τίτλος: À bout de souffle, αγγλ. Breathless (1960): Μία από τις πιο επιδραστικές ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου, το αριστούργημα του Ζαν-Λικ Γκοντάρ και της ιερής τριάδας της Νουβέλ Βαγκ -την οποία συμπληρώνουν οι Φρανσουά Τριφό και Κλοντ Σαμπρόλ- και το φιλμ που θεωρείται η ένδοξη έναρξη του Γαλλικού Νέου Κύματος, ίσως του πιο σημαντικού ρεύματος της έβδομης τέχνης

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η αιώνια, αντισυμβατική λιακάδα του Ζαν-Λικ Γκοντάρ

Περιπέτεια, κυνηγητό, έρωτας και θάνατος. Ο ανέμελος Μισέλ (Ζαν-Πολ Μπελμοντό) βουτάει ένα αυτοκίνητο στη Μασσαλία και κατευθύνεται προς το Παρίσι, μέχρι που πέφτει πάνω σε μπλόκο της αστυνομίας, πυροβολεί και σκοτώνει έναν αστυνομικό. Σύντομα φτάνει στο Παρίσι και βρίσκει την αγαπημένη το Πατρίτσια (Τζιν Σίμπεργκ), μια όμορφη Αμερικανίδα που πουλάει τη γαλλική έκδοση της εφημερίδας New York Herald-Tribune στα Ηλύσια Πεδία, μέχρι να γραφτεί στη Σορβόννη. Ο Μισέλ προσπαθεί να παίξει τον σκληρό και να πείσει την Πατρίτσια να τον ακολουθήσει στην Ιταλία.

Με Κομμένη την Ανάσα: Η ταινία-σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ

Το «Με Κομμένη την Ανάσα» βρέθηκε άξαφνα να αναγγέλλει τη γέννηση ενός θρασύτατου και προοδευτικού νέου κινηματογράφου, εκεί που το παλιό σινεμά ολοκλήρωνε πια την πορεία του. Την ίδια ώρα ένας Γάλλος σινεφίλ περιπλανιόταν σε αγαπημένες εικόνες που ως θεατής και κριτικός είχε προηγουμένως γνωρίσει και έκλεινε το μάτι στο αμερικανικό σινεμά με το οποίο μεγάλωσε. Ήταν τελικά το ανήσυχο φλερτ ενός νεοσύστατου κινηματογραφιστή με το παρελθόν που γέννησε το πιο ριζοσπαστικό μανιφέστο του μεταπολεμικού κινηματογράφου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Φρανσουά Τριφό: Ο αιώνιος έφηβος του σινεμά

Επιχειρώντας να οδηγηθεί μία ιστορία έρωτα και παρανομίας, ο Γκοντάρ συναντά τον Μπελμοντό και την Σίμπεργκ να βολτάρουν στους πολυσύχναστους δρόμους του Παρισιού, να μιλούν, να ερωτοτροπούν και να παίζουν ανέμελοι με τον κίνδυνο. Μαζί μ’ αυτούς, συναντά τη φιλολογία των αμερικανικών b-movies που τόσο αγάπησε, τον περιθωριακό κόσμο, τη σκοτεινή ατμόσφαιρα των παλιών αστυνομικών ταινιών που τόσο ζήλεψε και την ευκαιρία να πειραματιστεί ελεύθερα με το αντικείμενο που χρόνια παρατηρούσε: την κάμερα.

Tο φιλμ είναι στην κυριολεξία ένας κινηματογράφος χωρίς ανάσα, τολμηρός, εφευρετικός και ανανεωτικός

Με Κομμένη την Ανάσα: Η ταινία-σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ

Με Κομμένη την Ανάσα: Η ταινία-σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ

Με Κομμένη την Ανάσα: Η ταινία-σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ

Με Κομμένη την Ανάσα: Η ταινία-σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ

Με Κομμένη την Ανάσα: Η ταινία-σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ

Με Κομμένη την Ανάσα: Η ταινία-σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ

Ο Μπελμοντό μορφάζει μιμούμενος τον Μπόγκαρτ, η Σίμπεργκ χαμογελά πίσω από τα μαύρα της γυαλιά και ο σκηνοθέτης επιστρέφει σ’ έναν μαυρόασπρο και νουάρ κόσμο. Αυτή τη φορά, όμως, πολλά μοιάζουν να έχουν αλλάξει στην παραδοσιακή έννοια του σινεμά: τα πλάνα χοροπηδούν αυθαίρετα, το γύρισμα γίνεται σε φυσικούς χώρους, η αφήγηση ταλαντεύεται ανάμεσα στο τυχαίο και το προσχεδιασμένο, η κινηματογραφική γλώσσα μεταφράζεται πλέον σε ένα ολοκαίνουργιο αλφάβητο εικόνων. Κι ο Γκοντάρ χαμογελά ικανοποιημένος…

Απελευθερωμένο για πρώτη – ουσιαστικά – φορά από κάθε περιορισμό και κανόνα, το φιλμ πάλλεται από ζωντάνια και αυθεντικότητα. Η ταινία ηχεί στους χτύπους της καρδιάς μιας πόλης, δύο ερωτευμένων ανθρώπων, η κάμερα τρέχει ξέφρενη μαζί τους, τη συνεπαίρνει το στιγμιαίο κι αυθόρμητο των ηρώων. Αυθαδιάζοντας προκλητικά, ο Γκοντάρ μεταμφιέζει την τέχνη του σε επαναστατική κίνηση μπροστά σε καθετί απόλυτο και καθιερωμένο στο σινεμά μέχρι εκείνη τη στιγμή, ενώ μέσω της αναρχικής συμπεριφοράς του ήρωά του, κηρύττει τον μηδενισμό, τη ρήξη και την αντιπαράθεση με οτιδήποτε συνηθισμένο και συμβατικό.

Με μία σπάνια όσο και ζωογόνα αίσθηση ελευθερίας, το φιλμ είναι στην κυριολεξία ένας κινηματογράφος χωρίς ανάσα, τολμηρός, εφευρετικός και ανανεωτικός. Μπροστά από την εποχή του, αναγγέλλει με το αντισυμβατικό πνεύμα του την επερχόμενη και ταραχώδη δεκαετία του ‘60, δεκαετία των νεανικών επαναστάσεων και των ραγδαίων αλλαγών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
«Ασανσέρ Για Δολοφόνους»: Το αριστοτέχνημα του Λουί Μαλ

À BOUT DE SOUFFLE
Γαλλία, 1960
Σκηνοθεσία: Ζαν Λικ Γκοντάρ Σενάριο: Φρανσουά Τριφό Φωτογραφία: Ραούλ Κουτάρ Μουσική: Μαρτιάλ Σολάλ Πρωταγωνιστούν: Ζαν Πολ Μπελμοντό, Τζιν Σίμπεργκ, Ντανιέλ Μπουλανζέρ Διάρκεια: 90’

Με Κομμένη την Ανάσα: Η ταινία-σύμβολο της Νουβέλ Βαγκ
Από δεξιά: Ζαν Λικ Γκοντάρ, Ζαν Πολ Μπελμοντό, Τζιν Σίμπεργκ

Από τους Λουκά Κατσίκα – cinemagazine.gr/Φωτεινή Αλευρά-athensvoice.gr