Με ένα μεγάλο αφιέρωμα σε μία από τις σπουδαιότερες φωνές στην ιστορία του ευρωπαϊκού σινεμά, τη ριζοσπαστική σκηνοθέτιδα Μάρτα Μέσαρος, εγκαινιάζει τις προβολές για το 2023 η Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης. Δώδεκα μεγάλου μήκους ταινίες μυθοπλασίας και ένα μικρού μήκους ντοκιμαντέρ της καταξιωμένης δημιουργού θα προβάλλονται από την ερχόμενη Πέμπτη 19/01 και για έξι ημέρες στην αίθουσα «Σταύρος Τορνές», στο λιμάνι Θεσσαλονίκης.

Η Μάρτα Μέσαρος έχει γράψει ιστορία στο ουγγρικό σινεμά ως η πρώτη γυναίκα που σκηνοθέτησε μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας το 1968. «Το να θέλει μια γυναίκα να γυρίσει ταινίες ήταν ανέκδοτο. Όλοι οι άντρες γελούσαν μαζί μου», είχε πει η ίδια η πολυβραβευμένη σκηνοθέτιδα. «Το αφιέρωμά μας στη Μάρτα Μέσαρος είναι μια μοναδική ευκαιρία για το ελληνικό κοινό να γνωρίσει τις ταινίες αυτής της εξαιρετικής σκηνοθέτιδας, μιας πρωτοπόρου και αγωνίστριας που διέγραψε μια εντυπωσιακή καριέρα, αποσπώντας βαρυσήμαντες διακρίσεις, όπως τη Χρυσή Άρκτο στην Μπερλινάλε και το βραβείο της Κριτικής Επιτροπής στις Κάννες, σε μια εποχή όπου οι γυναίκες δημιουργοί σπανίως συγκαταλέγονταν στις επιλογές των μεγάλων φεστιβάλ», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η γενική διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Ελίζ Ζαλαντό.

Άλλωστε, όπως τόνισε η κ. Ζαλαντό, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είτε στη διοργάνωση του Νοεμβρίου είτε στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ ή με τη δραστηριότητα της Ταινιοθήκης, δίνει βήμα στις φωνές σπουδαίων γυναικών δημιουργών τόσο του παρελθόντος, όπως η Τώνια Μαρκετάκη, η Φρίντα Λιάππα, η Μπίνκα Ζελιάσκοβα και η Βέρα Χιτίλοβα, όσο και του σήμερα, όπως η Τζοάνα Χογκ, η Νανούκ Λέοπολντ, η Ίλντικο Ενιέντι κ.α.

Διαπλέκοντας αυτοβιογραφικά στοιχεία με αρχειακό υλικό, η Μέσαρος τοποθετεί τις γυναίκες ηρωίδες της στο επίκεντρο της πλοκής, θίγοντας έμφυλα ζητήματα που θεωρούνταν ταμπού για την εποχή. Παράλληλα, εστιάζει την προσοχή της σε ζητήματα κοινωνικού προβληματισμού μέσα από μια ανθρωποκεντρική ματιά, ασκώντας έμμεση κριτική στους μηχανισμούς λογοκρισίας και καταπίεσης του καθεστώτος

Η Μάρτα Μέσαρος με την πλούσια φιλμογραφία της, που εκτείνεται σε μια περίοδο εξήντα ετών και η οποία περιλαμβάνει τριάντα ταινίες μυθοπλασίας και πολλά ντοκιμαντέρ, εστιάζει στη γυναικεία εμπειρία και στην επανεξέταση της ιστορίας του Σταλινισμού στην πατρίδα της, την Ουγγαρία. Διαπλέκοντας αυτοβιογραφικά στοιχεία με αρχειακό υλικό, η Μέσαρος τοποθετεί τις γυναίκες ηρωίδες της στο επίκεντρο της πλοκής, θίγοντας έμφυλα ζητήματα που θεωρούνταν ταμπού για την εποχή. Παράλληλα, εστιάζει την προσοχή της σε ζητήματα κοινωνικού προβληματισμού μέσα από μια ανθρωποκεντρική ματιά, ασκώντας έμμεση κριτική στους μηχανισμούς λογοκρισίας και καταπίεσης του καθεστώτος. «Οι ταινίες της Μάρτα Μέσαρος είναι αριστουργήματα του παγκόσμιου σινεμά, που πρέπει επειγόντως να ανακαλυφθούν για πρώτη φορά ή να ανακαλυφθούν εκ νέου», επεσήμανε η Ελίζ Ζαλαντό.

Το αφιέρωμα με τίτλο «Μάρτα Μέσαρος: Η γυναίκα στο επίκεντρο της Ιστορίας», πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το Εθνικό Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Ουγγαρίας, του οποίου ο διευθυντής Γκιόργκι Ράντουλι, θα παρευρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να μιλήσει στο κοινό στις 19 και 20 Ιανουαρίου για το έργο και την προσωπικότητα της πρωτοπόρου σκηνοθέτιδας.

Οι ταινίες θα προβάλλονται από την Πέμπτη 19 έως την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2023, στην Αίθουσα «Σταύρος Τορνές», στην Αποθήκη 1 του λιμανιού Θεσσαλονίκης. Η γενική είσοδος ανέρχεται στα 4 ευρώ. Ταυτόχρονα με τη Θεσσαλονίκη, το αφιέρωμα στη Μάρτα Μέσαρος θα παρουσιαστεί και στην Αθήνα, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.