ΖΩΗ

Η οργή εξαιτίας πείνας είναι διαφορετική από τον συνήθη θυμό

H ανυπονησία και η έλλειψη αυτοελέγχου όταν πεινάμε δεν φαίνονται ικανές να μεταβάλλουν ριζικά τη συμπεριφορά μας, όπως υποστηρίζουν πρόσφατες μελέτες.

Mόλις πρόσφατα οι επιστήμονες άρχισαν να μελετούν τις ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες του έντονου συναισθήματος της πείνας. Προφανώς, οι επιτροπές βιοηθικής των πανεπιστημίων δεν έβλεπαν «με καλό μάτι» πειράματα που θα υπέβαλλαν του συμμετέχοντες σε ασιτία επί ώρες, στο όνομα της ψυχολογίας. Κάποιες, ωστόσο, από τις μελέτες που εκπονήθηκαν έδειξαν ότι τα χαμηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, όπως μεταφράζεται στον οργανισμό η πείνα, συνδέονται με την επιθετικότητα, γεννώντας μια ψυχολογική κατάσταση που σήμερα ορίζεται ως «hangry (παιχνίδι ανάμεσα στις λέξεις hungry/πεινασμένος και angry/θυμωμένος).

Αυτή η ψυχική διάθεση περιλαμβάνει μια σαφή αίσθηση επείγοντος και  αύξηση της ανυπομονησίας, ένα μείγμα που είναι σίγουρα πολύ γνώριμο σε όσους αναγκάστηκαν να περιμένουν επί ώρα στη μακριά ουρά ενός εστιατορίου. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές εκφάνσεις οργής και, πλέον, οι ψυχολόγοι προσπαθούν να διακρίνουν πού ακριβώς ανήκει το «hangry».

Επειτα από σειρά πειραμάτων, η Τζένιφερ Μακόρμακ, υποψήφια διδάκτωρ Ψυχολογίας και Νευροεπιστημών στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που πεινάνε λένε ότι νιώθουν πιο ενοχλημένοι από ό,τι συνήθως και με μικρότερο έλεγχο των συναισθημάτων τους. Ωστόσο, η επίπτωση αυτών των παραγόντων στη συμπεριφορά εμφανίστηκε μόνον υπό ειδικές συνθήκες και συγκριτικά με άλλους που είχαν μόλις φάει.

Την ίδια στιγμή, πειράματα που εκπονήθηκαν από επιστήμονες των Πανεπιστημίων του Γκίσεν και της Οξφόρδης απέδειξαν ότι φοιτητές που είχαν παραμένει νηστικοί επί 14 ώρες και πεινούσαν τρομερά, όπως οι ίδιοι παραδέχθηκαν –και απέδειξε η μέτρηση επιπέδων της γλυκόζης τους–, ήταν εξίσου γενναιόδωροι όσο και συμφοιτητές τους που είχαν μόλις φάει και ήταν εντελώς χορτάτοι. Οι ερευνητές που πραγματοποίησαν τα συγκεκριμένα πειράματα πιστεύουν ότι οι ρίζες της γενναιοδωρίας είναι εξαιρετικά βαθιές στην ανθρώπινη ύπαρξη και δεν μεταβάλλονται από την αίσθηση της πείνας, όσο ισχυρή και αν είναι αυτή.

Ο Μάικλ Μπανγκ Πέτερσεν, πολιτικός επιστήμονας από το Πανεπιστήμιο του Ααρχους, στην Κοπεγχάγη της Δανίας, διαπίστωσε, με τη σειρά του, ότι όσοι ταλαιπωρούνται από έντονο συναίσθημα πείνας είναι εξίσου πιθανό να προσυπογράψουν γενναιόδωρα κοινωνικά προγράμματα όσο και άλλοι, που έχουν φάει πρόσφατα και έχουν κορεστεί. «Η λαϊκή σοφία μάς λέει ότι η πείνα μάς κάνει ευερέθιστους και αυτό είναι εν μέρει αληθές», επισημαίνει ο δρ Πέτερσεν. «Το επιστημονικό ερώτημα που γεννιέται σήμερα είναι πώς μπορεί να νιώθουμε αυτή την έντονη ευερεθιστότητα και την απώλεια αυτοελέγχου και συχνά να μη δρούμε κατ’ αυτόν τον τρόπο;» αναρωτιέται ο Δανός ερευνητής.